TẢI CÁC TÀI LIỆU HỘI THẢO tại đây
Giá gỗ nguyên liệu tăng chóng mặt
Thống kê từ Tổng cục Lâm nghiệp (Bộ NN&PTNT) vừa cho thấy, giá trị xuất khẩu lâm sản tháng 8/2021 ước đạt 949 triệu USD. Lũy kế 8 tháng ước đạt 11,217 tỷ USD, tăng 43% so với cùng kỳ. Trong đó, giá trị gỗ và sản phẩm gỗ đạt 10,426 tỷ USD, tăng 42%; Lâm sản ngoài gỗ đạt 791 triệu USD, tăng 54% so cùng kỳ năm 2020. Như vậy, 8 tháng năm 2021, xuất siêu gỗ và lâm sản ước đạt 9,149 tỷ USD.
Phát biểu khai mạc, ông Đỗ Xuân Lập, Chủ tịch VIFOREST cho biết, những con số trên phản ánh nỗ lực rất lớn của ngành chế biến gỗ. Bởi, cũng như các ngành sản xuất khác, ảnh hưởng bởi giãn cách xã hội trên diện rộng thời gian qua khiến chuỗi cung ứng của công nghiệp nội thất Việt Nam đối mặt với sự gián đoạn và nhiều bất cập vì Covid-19.
Trong bối cảnh cả nước đang dần khôi phục lại các hoạt động, để có thể chinh phục mục tiêu 14,5 tỷ USD, giữ vững ngôi vị thứ 2 trên thế giới, trong 3 tháng cuối năm, cộng đồng DN chế biến gỗ sẽ cần có một chiến lược phục hồi hiệu quả. Trong đó, chuẩn bị về mặt nguyên liệu là bước đi đầu tiên và cần thiết hơn cả. Nguyên nhân là vì thời gian gần đây, giá gỗ nguyên liệu đang trên đà tăng nhanh.
Theo Business Insider, giá gỗ xẻ toàn cầu tăng cao nhất từ trước đến nay trong quý 1 năm 2021. Cụ thể, thị trường gỗ xẻ đang tăng mạnh ở Bắc Mỹ và châu Âu, dẫn đến giá gỗ xẻ ở hầu hết mọi nơi trên thế giới vào đầu năm 2021 đều cao hơn so với trước đó. Chỉ số giá gỗ súc toàn cầu – Global Sawlog Price Index (GSPI) đã tăng ba quý liên tiếp lên gần 79 USD/m3 trong quý 1 năm 2021. Con số này cao hơn đáng kể so với mức trung bình suốt 25 năm của nó.
Tương tự, chỉ số giá gỗ súc châu Âu – European Sawlog Price Index (ESPI) đã tăng lên 81,44 €/m3 trong quý 1-2021, tăng 9% so với quý trước đó. Ở Mỹ, giá gỗ xẻ cũng đã tăng lên mức chưa từng có trước đây. Vào tháng 4/2021, giá gỗ xẻ trung bình đã đạt mức kỷ lục, cao gấp 3 lần so với 12 tháng trước đó. Các chuyên gia phân tích, giá gỗ xẻ Hoa Kỳ có thể tăng lên tới 65% vào cuối năm 2021.
Cải thiện nguồn cung
Ông John Chan, Chủ tịch Hiệp hội Gỗ cứng Hoa Kỳ – AHEC cho biết, nhu cầu nội địa ở Mỹ và Châu Âu tăng cao cộng với các phụ phí phát sinh vì Covid-19 chính là nguyên nhân khiến giá gỗ leo thang. Chưa kể, giá nhân công và những khó khăn do covid-19 cũng cản trở chuỗi cung ứng nguyên liệu. Thời điểm hiện tại, việc thiếu nguyên liệu đúng là có nhưng chỉ là tình hình tạm thời. Nguồn cung sẽ được cải thiện khi đại dịch được kiểm soát.
Tuy nhiên, xét về giá thì đây vẫn sẽ là thử thách. Ông Oliver Richard, Giám đốc công ty ANVS, đơn vị chuyên xuất khẩu gỗ từ Châu Âu, đặc biệt là Pháp sang Việt Nam và Đông Nam Á cho biết, nhu cầu về gỗ sẽ ngày càng lớn hơn nên việc giá nguồn nguyên liệu này sẽ là thách thức trong thời gian tới. Do vậy, DN trong ngành cần tính toán gia tăng hiệu quả sử dụng nguyên liệu gỗ để có thể tiết kiệm nguyên liệu. Đồng thời, nắm bắt các xu hướng kết hợp các nguyên liệu khác để đảm bảo giá thành tốt nhất.
Đồng quan điểm, ông John Chan cũng cho rằng, thách thức về mặt giá nguyên liệu hiện nay chính là cơ hội để DN tìm hiểu và thử nghiệm các nguyên liệu khác. Hiện, DN chế biến gỗ Việt Nam chỉ đang tập trung sử dụng Dương Vàng, Sồi Trắng và Óc Chó… Trong khi, thị trường còn khá nhiều chủng loại gỗ thích hợp sản xuất nội thất khác.
Đây cũng là giải pháp mà ông Bùi Chính Nghĩa, Phó Cục trưởng Tổng cục Lâm Nghiệp tư vấn cho DN. Bởi, nguồn cung gỗ hợp pháp trong nước như cao su, tràm, keo… không nhỏ, đáp ứng được trên 75% nhu cầu sản xuất của ngành. Đáng tiếc nguồn nguyên liệu này chỉ mới tập trung phục vụ các khâu thô như sản xuất viên nén, dăm gỗ. Chưa được dùng nhiều vào việc sản xuất nội thất, có giá trị cao hơn. “DN chế biến gỗ cần quan tâm hơn đến nguồn nguyên liệu bản địa này. Chủ động về mặt nguyên liệu là một trong những điều kiện tiên quyết để phát triển bền vững”, ông Nghĩa tư vấn.
Giải pháp mua chung
Song song với việc tính lại bài toán sản xuất để tối ưu hoá nguyên liệu, ông Võ Quang Hà, Tổng giám đốc công ty Tavico cho biết, nhu cầu gỗ nguyên liệu tăng nhanh thời gian tới có thể tiếp tục đẩy giá hơn nữa. Do vậy, các DN trong ngành cần có sự hợp tác mua chung để có được những đơn hàng lớn, ổn định về giá. “Các đơn hàng mua chung nguyên liệu cũng sẽ giúp DN tối ưu hoá chi phí vận chuyển – một câu chuyện đau đầu khác của chuỗi cung ứng toàn cầu”, ông Hà nói.
Thống kê từ hiệp hội doanh nghiệp dịch vụ logistic Việt Nam (VLA) cho thấy, gía cước vận chuyển toàn cầu đang tăng theo chiều thẳng đứng. Ông Nguyễn Duy Minh, Tổng thư kí VLA cho biết, nếu năm 2020, đứt gãy chuỗi logistic diễn ra ở Châu Âu thì năm 202, đứt gãy xảy ra vì ở Châu Á. Dòng chảy hàng hoá toàn cầu tắc nghẽn khiến thời gian vận tải lâu, lại thiếu tàu quay đầu nên container rỗng thiếu trầm trọng. Tình trạng này đã kéo dài nên việc tăng giá không có dấu hiệu dừng lại. Do vậy, DN trong tất cả các ngành sản xuất cần phải phải tính toán tổ chức lại chuỗi giá trị sản xuất. “Với ngành chế biến gỗ, thay vì nhập gỗ xẻ trực tiếp như trước đây, có thể chọn giải pháp nhập gỗ tròn bằng tàu rời thay vì container để có giá thành tốt hơn, ít biến động”, ông Minh tư vấn.
Thực tế, rất nhiều DN trong nước hoàn toàn có khả năng gia công khâu xẻ sấy, cung cấp cho khối sản xuất nội thất. Theo ông Minh, việc tổ chức lại chuỗi cung ứng cũng sẽ giúp DN có khả năng thích nghi tốt hơn với những thay đổi lớn của chuỗi cung ứng toàn cầu, vốn đang diễn ra rất mạnh mẽ trong bối cảnh Covid-19.
Đồng quan điểm, ông Antiwet Hawaree, Phó chủ tịch công ty Panelplus Thái Lan cũng cho rằng, không chỉ logistic, chuỗi cung ứng của ngành gỗ sẽ chịu nhiều thách thức trong thời gian tới bởi nhu cầu điện sinh học, giá dầu tăng, giá mủ cao su tăng cao… sẽ cạnh tranh trực tiếp đến khả năng cung ứng gỗ nguyên liệu cho ngành sản xuất gỗ.
“DN trong ngành trước mắt đang cần một chiến lược nguyên liệu hiệu quả. Trong đó, bao gồm cả việc tính toán các giải pháp nguyên liệu thay thế, kết hợp nguyên liệu cũng như liên kết mua chung, tổ chức lại sản xuất”, ông Nguyễn Quốc Khanh, chủ tịch HAWA nhận xét. Theo ông Khanh, dịch bệnh vẫn đang chứng kiến sự hoành hành của biến thể nên những thách thức về logistic rất khó thể thay đổi trong thời gian tới. Trong khó khăn chung, DN cần liên kết lại để có thể tạo nên các giá trị mới.
HAWA
Tham tán các thị trường xuất khẩu gỗ cam kết gia tăng nguồn cung
Có mặt tại hội thảo, đại diện tham tán thương mại các quốc gia Chile, New Zealand, Hoa Kỳ… đều cho biết, trữ lượng gỗ nguyên liệu hợp pháp cung ứng cho thị trường Việt Nam nói riêng và Đông Nam Á nói chung đều dồi dào. Tuy nhiên, cản trở từ chi phí logistic vẫn sẽ là lực cản trong việc tiếp cận nguyên liệu của DN trong ngành.
